-
1 ницæмæ дарын
идиом. третировать; игнорировать, пренебрегать, ни во что не ставить, не считаться -
2 дарын
1) разводить, держать; иметьфос дарын – держать скот
2) содержатьбинонты дарын – содержать семью
исты сыгъдæг дарын – содержать в чистоте что-либо
3) носить, одеваться (во что-либо)урс дарæс дарын – носить светлое платье (светлую одежду)
4) быть должным (кому-л.)æз уымæй дарын дæс туманы – я ему должен десять рублей
5) быть обязанным, быть должнымцы дæ дарын? – чем я тебе обязан?
6) ставить, считатьсяницæмæ дарын – ни во что не ставить, не считаться
7) вмешиватьсядæ дзых ардæм ма дар – не вмешивайся
бон изæрмæ хызæй дарынц – с утра до вечера бездельничают
9) в составных глаголах выступает как вспомогательный глагол при именной части, напр.:дымгæмæ дарын – веять (зерно)
хъыгдарын – мешать, препятствовать
зæрдыл дарын – помнить
хæс дарын – задолжаться
ком дарын – держать пост, поститься
фæндаг дарын – держать путь, убираться
хи дарын –держаться, соблюдать порядок
адæмы ’хсæн хи дарын зонын хъæуы – среди людей (в обществе) надо уметь держаться
хи хъал дарын – быть высокомерным, чванливым
-
3 дарын
1) ყოლა, ქონება2) შენახვა3) ტარება, ჩაცმა4) ვალში ყოფნა (ვიღაცასთან)5) ვალდებულად ყოფნაцы дӕ дарын რას მავალდებულებ (რა ვალდებული ვარ შენ წინაშე)?6) ჩაგდება (რამედ), მიჩნევაницӕмӕ дарын არაფრად მიმიჩნევს, არაფრად მაგდებს7) ჩარევა◊ дӕ дзых ардӕм ма дар შენ აქ ნუ ერევი; აქ ენას ნუ ჩრი (ენას აქ ნუ რევ)8) хызӕй дарын თევზის დაჭერა (ბადით); გადატ. უსაქმურობა◊ бон изӕрмӕ хызӕй дарынц დილიდან საღამომდე უსაქმურობენ9) მეშველი ზმნა, მაგ., дымгӕмӕ дарын ვანიავებ, განიავება (მარცვლეულისა)◊ хъыгдарын ხელის შეშლა◊ зӕрдыл дарын დამახსოვრება◊ хӕс дарын ვალის ქონა◊ ком дарын მარხვის შენახვა, მარხულობა◊ хи дарын თავის დაჭერა, წესრიგის დაცვაадӕмы ӕхсӕн хи дарын зонын хъӕуы ხალხში (საზოგადოებაში) თავის დაჭერას ცოდნა უნდა -
4 ницæмæ
идиом. ницæмæ дарын -
5 უგულებელყოფა
ницӕмӕ дарын, хъус нӕ дарынქართულ-ოსური ლექსიკონი (Грузинско-Осетинский словарь) > უგულებელყოფა
-
6 ни в грош не ставить
ницæмæ дарын, капеччы аргъ дæр нæ кæнын -
7 презрение
ср. æлгъ, ницæмæ дарынпрезрение к смерти – мæлæт ницæмæ дарын
-
8 игнорировать
совер., несовер. игнорир кæнын, ницæмæ дарын -
9 презирать
несовер. æлгъæй кæсын, ницæмæ дарын -
10 пренебрегать
несовер. ницæмæ дарын, æнæввæрсон кæнынсм. пренебречь -
11 третировать
-
12 заботиться
несовер. мæт кæнын, сагъæс кæнын, зилын, аудын кой кæнын, хъус дарынон ни о чем не заботится – ницæуыл сагъæс кæны
См. также в других словарях:
НИЦÆМÆ ДАРЫН — Кæмæндæр нæ аргъ кæнын, кæйдæр ницæуыл нымайын. Не обращать внимания. Ацы домындзинад Чеселтгом ницæмæ æрдардтой æмæ Мачабелитæй уырдæм арвыстой цалдæр лæджы фехъусынкæнинаджимæ. (Ф. 1990. 3.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆРДÆ НИЦÆУЫЛ ДАРЫН — см. ЗÆРДÆ НÆ ДАРЫН … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆРДÆ НÆ ДАРЫН — тж. ЗÆРДÆ НИЦÆУЫЛ ДАРЫН Ныфс никæмæй, ницæмæй æвæрын. Фæлæ йыл уæддæр тынг йæ зæрдæ нæ дардта (чызгыл)... тренер. (Ф. 1987. 9.) Гыгы рауын бауын, ратил батил акодта сывæллоны æмæ кæд йæ зæрдæ уыйбæрц ницæуыл ма фæдардта, уæддæр ныфсытæ авæрдта… … Фразеологический словарь иронского диалекта
СÆР НÆ ДАРЫН — Никæй ницæмæй хъуыды кæнын, искæй ницæуыл нымайын. Æз уын сæ уымæн кæнын хъæр æмæ сæм нал дарын мæ сæр. (А. Пушкин, Евгений Онегин.) Барсæгатæ – хъал мыггаг, сæ сæр кæм дардтой æндæр мыггæгтимæ хъазынмæ. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХУД ДАРЫН — тж. ÆЗ ДÆР ХУД ДАРЫН Искæмæй цухдæр ницæмæй уын. Æз дæр худ дарын, мыггаджы ном хæссын. (Хацырты С. Хæхты фæдисон.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪУС НАЛ ДАРЫН — Никæй, ницы хъуыды кæнын, ницæй, никæй мæт кæнын, исты хъуыддагмæ куыд фæндыйы æнæмæты ахаст дарын, истæмæн ницы нысаниуæг дæттын. Ирон æвзаг Ленингоры районы хицæуттæй кæй никæйуал хъæуы, сæ хъус дæр æм уымæн нæ дарынц. (СИ. 1987, 10.) Ахуырмæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆВÆТМÆ ДÆР НÆ ДАРЫН — Искæй ницæуыл нымайын, искæмæн нæ аргъ кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
КУЫДЗМÆ НÆ ДАРЫН — Хуым. Искæй нæ хъуыды кæнын, нæ йын аргъ кæнын, ницæуыл нымайын. Куыдзмæ дæр сæ ма дар, алы хорзæхтæ æмæ стыр бынæттæ! Дæ куыст кæн! (Ф. 1987, 9.) Мах додой кодтам, дзынæзтам Мæскуымæ Горбачевмæ... Æмæ цы? Куыдзмæ дæр нæ не рдардтой. (Х. 1993. 16 … Фразеологический словарь иронского диалекта
КÆУЫН БЫЛАЛГЪЫЛ ДАРЫН — Чысыл ницæуыл дæр скæуын, æдзух кæуынæввонг уæвын. Уастырджи фæрсы: – Дæ кæуын дæ былалгъыл куы дарыс, мæ фысым? (НК.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ÆРДУМÆ НÆ ДАРЫН — 1. Кæмæндæр æппындæр нæ кад кæнын, ницæуыл æй нымайын. – Афтæ,– сдзырдта Агуыбечыр, йæ цæст æрныкъулгæ,– æрдумæ дæр никæй дардзынæ. (СИ. 1990. 189.) 2. Нæ тæрсын. Дуры лыстæг муртæ хостой уымæн дæр йæ цæнгтæ, йæ тымбыл рустæ. Фæлæ сæ æрдумæ дæр… … Фразеологический словарь иронского диалекта
КУЫДЗЫ ХЪУЫДЫ НÆ КÆНЫН — Искæй æппындæр ницæуыл нымайын, ницæмæ дарын, æнæмæты ахаст дарын, искæмæн нæ аргъ кæнын. Ноль внимания. Адæймаджы куыдзы хъуыды дæр нæ кæнынц (полици). (Хацырты С. Хæхты фæдисон.) Мæгуыр лæджы, дам, куыдзы хъуыды дæр ничиуал кæны. Цыфæнды куы… … Фразеологический словарь иронского диалекта
